elektronik

Elektronikiem nazywa się zarówno osobę, która ukończyła technikum elektroniczne, jak i inżyniera po studiach. Oznacza to, że najlepszym rozwiązaniem po szkole podstawowej jest wybór technikum elektronicznego. To właśnie tam można przygotować się do zawodu, a także zdobyć odpowiednią wiedzę teoretyczną i umiejętności praktyczne. W obecnym systemie kształcenia technikum trwa 5 lat i kończy się egzaminami zawodowymi oraz maturą. W trakcie nauki uczniowie zdobywają wiedzę na takich przedmiotach jak: elektrotechnika, układy analogowe, urządzenia elektroniczne, układy cyfrowe.

Kolejnym etapem na drodze zawodowej może być uczelnia wyższa, aby jednak się na nią dostać, trzeba zdać na wysokim poziomie maturę rozszerzoną z takich przedmiotów jak fizyka, informatyka, matematyka, język obcy. W niektórych przypadkach wymagana jest także chemia lub biologia, jednak konkretne wymogi zależą od danej uczelni i kierunku. Absolwenci technikum mogą wybrać takie kierunki jak: elektronika i telekomunikacja, automatyka i elektronika lub też inżynieria elektroniczna. W trakcie studiów można zdobyć wiedzę z różnych przedmiotów, przede wszystkim z fizyki i matematyki, materiałów elektronicznych, cyfrowego przetwarzania sygnałów, a także techniki analogowej i cyfrowej. Studia są więc bardzo ścisłe i techniczne, dlatego nie każdy się na nich odnajdzie. Elektronik może wybrać jedną z wielu specjalizacji, do których można zakwalifikować takie jak:

• systemy telekomunikacyjne;
• aparatura medyczna;
• układy automatyki;
• sprzęt komputerowy;
• elektronika samochodowa;
• aparatura pomiarowa;
• urządzenia radiowo-telewizyjne;
• instalacja anten;
• układy elektroniczne automatyki przemysłowej.

Ze względu na pojawianie się coraz większej liczby samochodów elektrycznych świetnym rozwiązaniem może być pójście właśnie w kierunku elektroniki samochodowej, zwłaszcza że nowoczesne auta są wyposażone w bardzo dużą ilość systemów elektronicznych. Dopiero po ukończeniu studiów wyższych i obronie pracy, można otrzymać tytuł inżyniera elektronika. 

Wykształcenie w kierunku elektroniki to jednak nie wszystko, ponieważ ogromne znaczenie ma również zdobycie wiedzy i kompetencji praktycznych. Właśnie dlatego już na etapie technikum (na przykład w okresie wakacyjnym) lub w czasie studiów inżynieryjnych, które trwają 3 i pół roku, można zdecydować się na praktyki lub staże w tym kierunku. Oczywiście takie praktyki nie cieszą się równie dużą popularnością, jak te w korporacjach, które są organizowane co kilka miesięcy, jednak i tak można coś znaleźć. Niektóre firmy produkcyjne, technologiczne i elektroniczne dbają o absolwentów techników czy uczelni i specjalnie dla nich organizują staże

Elektronik powinien nie tylko mieć odpowiednie wykształcenie (dyplom technikum lub uczelni wyższej), lecz także cechować się konkretnymi kompetencjami. Szczególne znaczenie mają szeroko pojęte umiejętności techniczne, ponieważ bez nich bardzo trudno jest wykonywać ten zawód. Przyszły elektronik powinien bez trudu rozwiązywać zadania z matematyki i fizyki, a także lubić majsterkowanie i naprawianie sprzętów. W ten sposób hobby może przerodzić się w rzeczywistą pasję i chęć wykonywania zawodu. Spore znaczenie mają też różne cechy osobowościowe, takie jak: precyzja, dokładność, sumienność, zdolność do logicznego myślenia i analizowania oraz syntetyzowania danych. Dodatkowo w przypadku osób, które chcą pracować w międzynarodowych firmach i korporacjach zajmujących się elektroniką, spore znaczenie ma opanowanie języka angielskiego w stopniu zaawansowanym.

Do innych ważnych kompetencji miękkich należą umiejętności matematyczne, wyobraźnia przestrzenna, samodzielność, ogólne uzdolnienia techniczne, spostrzegawczość, zdolność do pracy z dokumentacją techniczną, jak również umiejętność zarządzania czasem. Często przydaje się też język niemiecki, ponieważ spora część firm z tego kraju ma swoje oddziały w Polsce. Elektronik powinien więc mieć nie tylko odpowiednie wykształcenie, lecz także konkretne kompetencje twarde i miękkie. Tylko w ten sposób będzie przygotowany odpowiednio do tego zawodu. Warto zaznaczyć, że technik elektronik powinien cechować się odpowiednią kondycją fizyczną oraz umiejętnościami manualnymi. Zwykle ważna jest także koordynacja wzrokowo-ruchowa, świetny słuch i zdolności motoryczne. Najczęściej przeciwwskazaniem jest epilepsja oraz lęk wysokości, jednak wiele zależy od konkretnego stanowiska pracy.

Technik elektronik to osoba, która ukończyła pięcioletnie technikum (lub czteroletnie w dawnym systemie). Do głównych zadań pracownika na tym stanowisku należą:

• instalowanie odpowiednich urządzeń i ich konserwacja;
• naprawa różnych sprzętów elektronicznych;
• praca w placówkach badawczych, zakładach wytwórczych i produkcyjnych;
• praca w różnych gałęziach przemysłu z urządzeniami elektronicznymi;
• posługiwanie się aparaturą diagnostyczną oraz pomiarową;
• wykonywanie różnych modeli urządzeń na podstawie dokumentacji technicznej;
• rozmowy z inżynierami lub innymi współpracownikami, praca indywidualna i zespołowa;
• diagnozowanie stanu elementów elektronicznych w urządzeniach;
• projektowanie testów dla układów elektronicznych;
• sporządzanie kosztorysów i kalkulacji robót.

Technik-elektronik ma więc bardzo szeroki zakres obowiązków, dzięki czemu praca jest zróżnicowana, a nie nudna i monotonna. Jednocześnie sprawia to, że codzienne zadania obarczone są pewną odpowiedzialnością i możliwością pojawienia się stresu.

W przeciwieństwie do technika inżynier elektronik w większym stopniu zajmuje się projektowaniem i wdrażaniem rozwiązań, a nie ich wykonywaniem. Jest więc specjalistą w zakresie nauk technicznych i ma za zadanie utrzymać jak najwyższy poziom efektywności urządzeń elektronicznych, a także ich rozwój i projektowanie nowych rozwiązań. Właśnie dlatego inżynier zwykle pracuje w ośrodkach badawczo-rozwojowych lub dużych firmach zajmujących się automatyką i robotyką oraz elektroniką maszyn. Inżynier elektronik może być również zatrudniony w firmie budowlanej lub konstrukcyjnej, biurze projektowym, albo też zakładach produkcyjnych. Osoba na tym stanowisku zwykle zajmuje się nie tylko własnymi zadaniami, lecz także zarządzaniem zespołem pracowników, wśród których można wyróżnić również techników elektroników.

Wynagrodzenia elektroników zależą od wielu czynników, takich jak zakres zadań, wykształcenie i miejsce pracy. Zgodnie z informacjami podanymi przez portal wynagrodzenia.pl (dane ze stycznia 2022 roku) można uznać, że:

• technik elektronik otrzymuje 4780 złotych brutto (mediana), przy czym 25% pracowników zarabia mniej niż 4060 złotych brutto, a 25% zarabia więcej niż 5680 złotych brutto;
• inżynier elektronik na stanowisku młodszego specjalisty zarabia 5650 złotych brutto (mediana);
• inżynier elektronik na stanowisku specjalisty zarabia 6750 złotych brutto (mediana);
• inżynier elektronik na stanowisku starszego specjalisty zarabia 8500 złotych brutto (mediana).

Na tej podstawie można uznać, że zarobki techników są niższe niż inżynierów, jednak obie grupy otrzymują stosunkowo dobre wynagrodzenie jak na polskie warunki. Oczywiście inżynier elektronik, który zdecyduje się na wyjazd za granicę, może otrzymać od 12000 do nawet 20000 złotych miesięcznie. Takie stawki pojawiają się zwykle w Niemczech, jednak w tym przypadku zwykle konieczna jest znajomość języka niemieckiego. W Polsce elektronicy najczęściej zatrudnieni są w ramach umowy o pracę. Dotyczy to zarówno techników, jak i inżynierów. Wiąże się to z wieloma zaletami, takimi jak urlop (oczywiście to pracodawca zatwierdza plan urlopów), możliwość wzięcia L4 w razie choroby, opłacane składki społeczne i emerytalne (w tym czasami emerytura pomostowa). Osoby, które nie mogą w danym momencie podjąć zatrudnienia, np. ze względu na chorobę, a pracowały na umowę o pracę, dostają różne świadczenia społeczne, takie jak renta socjalna. W praktyce zatrudnienie na umowę o pracę ma więc wiele zalet, chociaż wiąże się zwykle ze sztywnymi godzinami pracy i brakiem dużej swobody czy elastyczności.

Zobacz też: Czym jest Nowy Polski Ład? Jakie zmiany ma wprowadzić program?

Elektronik może znaleźć zatrudnienie w wielu miejscach, zwłaszcza że ta branża rozwija się niezwykle dynamicznie. Elektroników zatrudniają zakłady produkcyjne, firmy rozwojowo-badawcze, korporacje międzynarodowe, przedsiębiorstwa usługowe oraz firmy specjalizujące się w projektach powiązanych z elektroniką, na przykład z branży motoryzacyjnej. Inżynier elektronik może również znaleźć zatrudnienie w biurze projektowym, a także awansować na wyższe stanowiska – np. starszego projektanta lub kierownika. Z kolei technik elektronik może pracować w zakładach elektronicznych i przemysłowych, warsztatach naprawy sprzętu elektronicznego, placówkach handlowych, przedsiębiorstwach doradczych w zakresie elektroniki, warsztatach samochodowych, firmach instalujących sprzęt.

Ważne jest, aby miejsce pracy było dopasowane do umiejętności i zainteresowań danej osoby. Tylko w ten sposób możliwe jest osiągnięcie satysfakcji zawodowej, awansu oraz możliwości rozwojowych. W każdym miejscu zatrudnienia elektronicy muszą przestrzegać zasad bezpieczeństwa – zarówno przepisów BHP, jak i dodatkowych regulaminów wewnątrzzakładowych. W tej pracy spore znaczenie ma precyzja i dokładność, a także zdolność koncentracji, a przepisy są niezwykle istotne. Ogólnie można uznać, że zawód elektronika daje naprawdę szerokie możliwości zawodowe. Niektórzy elektrycy decydują się na założenie własnej działalności gospodarczej, co daje zwykle dobre warunki finansowe, jednak nie w każdym miejscu taka firma przetrwa. Kluczowy jest więc dobór odpowiednich klientów.

Elektronik to zawód z przyszłością, ponieważ we współczesnym świecie jest coraz więcej sprzętów i urządzeń typowo elektronicznych. Właśnie dlatego wiele osób już w czasach szkolnych decyduje się na podjęcie tej ścieżki kariery. Zaletą jest w tym wypadku stosunkowo krótki czas nauki, ponieważ technikiem elektronikiem można już zostać w wieku 20 lat, po ukończeniu szkoły średniej. Dodatkowo zaletą jest brak konieczności posiadania wyższego wykształcenia, zwłaszcza w przypadku osób, które nie chcą iść na studia lub po prostu nie lubią za dużo się uczyć. Inżynier elektronik z kolei może rozpocząć pracę w wieku 23 lub 24 lat po studiach, a w czasie nauki na uczelni wyższej ma opcje praktyk oraz stażów, a także zdobywania szerokiego doświadczenia. Kolejną zaletą tej pracy są stosunkowo dobre zarobki. Osoba w wieku 20 lat, która zarabia prawie tyle, co średnia krajowa, może być z siebie zadowolona. Inżynier elektronik wraz z rozwojem swojej kariery zawodowej jest w stanie w znacznym stopniu zwiększać swoje zarobki, a także rozwijać kompetencje i poszerzać wiedzę. Zaletą jest też zróżnicowanie codziennych zadań i obowiązków, dzięki czemu praca nie staje się nudna, monotonna i nieciekawa, a wypalenie zawodowe grozi w mniejszym stopniu. 

Niestety praca na stanowisku elektronika ma też pewne wady. Pierwszą z nich może być konieczność przychodzenia do pracy na różne zmiany, jak również zostawanie po godzinach, np. w przypadku awarii lub innych problemów. Często technik elektronik wykonuje swoje obowiązki nie tylko w miejscu pracy, lecz także jeździ do klientów lub zakładów. Z tym wiąże się konieczność noszenia ubrań roboczych. Zwykle osoba na takim stanowisku musi wykonywać swoje zadania zmianowo, chociaż wiele zależy od konkretnego miejsca pracy. Technik elektronik może więc znaleźć pracę na tylko jedną zmianę. Dodatkowo czasami pracuje w trudnym środowisku pracy, np. w halach produkcyjnych, laboratoriach oraz w miejscach z wysokim promieniowaniem elektromagnetycznym. Jednocześnie inżynierowie najczęściej zajmują stanowiska w biurach, a tym samym są w mniejszym stopniu narażeni na takie czynniki. Inżynier pracuje zwykle 8 godzin dziennie, np. od 7.00 do 15.00 lub od 9.00 do 17.00, a więc w stałych godzinach pracy. Może to być zarówno zaletą, jak i wadą, w zależności od indywidualnych preferencji pracownika. 

Warto również zaznaczyć, że elektronicy mają obecnie szerokie możliwości zatrudnienia, a ogłoszeń o pracę nie brakuje. Zawód ten uznaje się za perspektywiczny, co sprawia, że możliwy jest rozwój oraz poszerzanie swoich kompetencji i zwiększanie zarobków. Elektronika daje także duże możliwości, jeśli chodzi o tworzenie własnych projektów oraz hobby. Tak naprawdę ta gałąź przydaje się czasami w życiu codziennym. Zawód elektronika jest więc przyszłościowy, zwłaszcza że trudno wyobrazić sobie dalsze funkcjonowanie współczesnego świata bez elektroniki. Wykwalifikowani pracownicy mogą liczyć na szerokie możliwości rozwoju, zadowolenie ze strony pracodawców, a także stosunkowo atrakcyjne zarobki.

Przeczytaj również: Czym są nagrody jubileuszowe i kto może je otrzymać?