Urlop macierzyński jest obowiązkowy i nie można zrzec się prawa do niego. W artykule znajdziesz odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące urlopu macierzyńskiego, takie jak: ile trwa, jak go obliczyć i kiedy złożyć wniosek do pracodawcy.

Komu przysługuje urlop macierzyński?

Prawo do urlopu macierzyńskiego przysługuje każdej kobiecie, która zatrudniona jest na umowę o pracę, a jej pracodawca opłacał składki zdrowotne do ZUS. Prawo to nie zależy od wymiaru etatu ani stażu pracy. Urlop macierzyński przysługuje także kobietom, które prowadzą działalność gospodarczą. Co ważne, urlop macierzyński jest także prawem kobiet, które adoptowały dziecko. Od 2016 roku w Polsce wszystkim kobietom, które nie są zatrudnione na podstawie umowy o pracę, przysługuje zasiłek macierzyński, którego kwota ustalona została na 1000 złotych. Zasiłek ten wypłacany jest przez 12 miesięcy od urodzenia dziecka. Oznacza to, że osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych nie otrzymują wynagrodzenia za urlop macierzyński, ale mają prawo do zasiłku macierzyńskiego.

Ile trwa urlop macierzyński?

Czas trwania urlopu macierzyńskiego zależy od liczby urodzonych dzieci przy jednym porodzie. W przypadku urodzenia jednego dziecka mamie przysługuje 20 tygodni urlopu, przy czym 6 tygodni urlopu macierzyńskiego kobieta może wykorzystać przed porodem. Zwykle korzystają z tego przyszłe mamy, które nie otrzymały od lekarza zwolnienia. W przypadku urodzenia większej liczby dzieci czas trwania urlopu macierzyńskiego jest następujący:

  • 31 tygodni – przy dwójce dzieci,
  • 33 tygodnie – przy trójce dzieci,
  • 35 tygodni – przy czwórce dzieci,
  • 37 tygodni – przy piątce lub większej liczbie dzieci.

Jak wyliczyć urlop macierzyński? Kobiety, które nie są pewne, jakie jest wymiar ich urlopu, mogą skorzystać z kalkulatora urlopu macierzyńskiego, który dostępny jest w Internecie, lub zapytać w dziale kadr o dokładną datę zakończenia urlopu. Co ważne, po 14 tygodniach urlopu macierzyńskiego matka może wrócić do pracy, ale tylko wtedy, jeśli pozostałe 6 tygodni zostanie „przekazane” ojcu. Po zakończeniu urlopu macierzyńskiego kobieta może zdecydować się na urlop rodzicielski (czyli dodatkowy urlop macierzyński), który trwa 32 tygodnie w przypadku urodzenia jednego dziecka lub 34 tygodnie, jeżeli kobieta urodziła dwoje lub więcej dzieci. Oznacza to, że mama, która chce zostać jak najdłużej w domu z dzieckiem, może zdecydować się na roczny urlop macierzyński. Wynagrodzenie za urlop macierzyński wynosi 100% pensji zasadniczej, natomiast za urlop rodzicielski kobiecie przysługuje 60% wypłaty. Przyszła mama może od razu podjąć decyzję o połączeniu obu urlopów i w takiej sytuacji otrzymuje 80% wynagrodzenia przez 52 tygodnie. Po zakończeniu całego urlopu kobieta może dodatkowo wykorzystać urlop wypoczynkowy. Jego wymiar zależy od stażu pracy. Można także połączyć urlop macierzyński i wychowawczy, przy czym należy pamiętać, że ten drugi jest bezpłatny.

Kiedy należy złożyć wniosek o urlop macierzyński?

W sytuacji, w której kobieta chce cały wymiar urlopu macierzyńskiego po porodzie, nie musi składać specjalnego wniosku do pracodawcy, ponieważ firma otrzyma dokumenty ze szpitala, tj. zaświadczenie o porodzie i akt urodzenia dziecka. Podanie o urlop macierzyński należy napisać w sytuacji, w której przyszła mama chce wykorzystać 6 tygodni przed porodem. Wniosek należy zanieść lub wysłać do pracodawcy również w sytuacji, w której kobieta przekazuje 6 tygodni urlopu macierzyńskiego dla ojca.