Umowę na zastępstwo podpisuje się wtedy, gdy stały pracownik firmy jest długotrwale nieobecny z powodu poważnej choroby lub urodzenia dziecka. Niekiedy zdarza się, że kobieta zatrudniona na tej podstawie zachodzi w ciążę. Czy przyszła mama pracująca na zastępstwo może liczyć na zasiłek macierzyński lub przedłużenie zatrudnienia do dnia porodu? Jakie świadczenia przysługują jej po porodzie? Podpowiadamy!

Umowa na zastępstwo – czym jest w świetle prawa?

W Kodeksie pracy nie ma osobnej definicji i przepisów, które dotyczą umowy o pracę na zastępstwo. W świetle prawa ten rodzaj kontraktu to po prostu umowa na czas określony, gdzie termin zakończenia współpracy zbiega się w czasie z powrotem stałego pracownika na swoje stanowisko. Osoba zatrudniona na tej podstawie ma takie same prawa jak inni pracownicy – może iść na płatny urlop wypoczynkowy czy wziąć zwolnienie lekarskie. 

Zastanawiasz się, jak długo można mieć umowę na zastępstwo? Nieobecność stałego pracownika może się przedłużyć, ale prawo dokładnie określa, że pracodawca może zawrzeć maksymalnie 3 umowy na zastępstwo na łączny okres 33 miesięcy. Nawet gdy zastępujesz stałego pracownika przez długi czas, nie możesz liczyć na to, że szef zaproponuje Ci stałą pracę w firmie, choć nie należy oczywiście wykluczać takiej możliwości.

Czy będąc zatrudnionym w ramach umowy na zastępstwo można zajść w ciążę?

Okoliczności życiowe układają się różnie, a planowanie rodzicielstwa nie musi wcale schodzić na dalszy plan ze względu na zawartą umowę. Zastanawiasz się, jaka jest zależność między tą specyficzną formą umowy na czas określony a ciążą? Otóż kobiety, które zajdą w ciążę w trakcie umowy na zastępstwo, mają podobne prawa, jak przyszłe mamy zatrudnione na podstawie umowy terminowej lub bezterminowej. Mogą iść na zwolnienie lekarskie lub płatny urlop. Podlegają też ochronie ze względu na swój stan, np. nie są delegowane do pracy w godzinach nocnych

Czy umowa na zastępstwo ulega przedłużeniu do dnia porodu?

Jeśli umowa na zastępstwo wygasa przed porodem i później niż 3 miesiące od początku ciąży, powinna zostać przedłużona do dnia porodu. Wyjątkiem będzie sytuacja, w której do pracy wróci zastępowany pracownik. Wtedy kontrakt wygasa automatycznie. 

Przeczytaj również, na czym polega zmniejszenie czasu pracy po urlopie macierzyńskim.

Czy przy zatrudnieniu w ramach umowy na zastępstwo przysługuje zasiłek macierzyński?

Jeśli kobieta zatrudniona na podstawie umowy na zastępstwo urodzi w czasie trwania kontraktu, może pobierać zasiłek macierzyński do dnia wygaśnięcia umowy. Umożliwiają jej to odpowiednie składki, które odprowadza pracodawca w czasie jej zatrudnienia.

Sprawdź też, na jakiej podstawie można otrzymać zwolnienie dyscyplinarne.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

Czy przy zatrudnieniu w ramach umowy na zastępstwo przysługuje urlop macierzyński?

Jeśli po porodzie umowa na zastępstwo jeszcze nie wygasła, świeżo upieczona mama ma prawo do urlopu i otrzymywania zasiłku macierzyńskiego. Nie może jednak liczyć na powrót do pracy i przedłużenie kontraktu, jeśli ten wygaśnie parę miesięcy po porodzie.

Jakie świadczenie można otrzymać po porodzie, gdy jest się zatrudnionym w ramach umowy na zastępstwo?

Świeżo upieczona mama zatrudniona na podstawie umowy na zastępstwo może pobierać zasiłek macierzyński do momentu jej wygaśnięcia. Jeśli umowa została przedłużona do dnia porodu i wygasa tuż po nim, można starać się o świadczenie rodzicielskie (“kosiniakowe”) przeznaczone dla osób bezrobotnych i nieposiadających stałej pracy. Wynosi ono 1000 zł netto miesięcznie. 

Czy można zwolnić ciężarną pracownicę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę na zastępstwo?

Kwestia ta zależy od wieku ciąży. Jeśli umowa wygasa po upływie 3 miesiąca ciąży, wypowiedzenie jej nie jest możliwe. Pracodawca powinien przedłużyć ją do dnia porodu, o ile w tym czasie nie wróci do pracy zastępowany pracownik.