Umowa o pracę na zastępstwo funkcjonowała do 2016 roku. Później wykreślono ten termin z Kodeksu pracy. Od tamtej pory nie stanowi więc ona oddzielnego rodzaju, a jedynie podtyp terminowej umowy o pracę. Mimo to ma nieco inne zasady. Czym charakteryzuje się umowa o pracę na zastępstwo i jak ją zawrzeć oraz wypowiedzieć?
Umowa o pracę na zastępstwo jest regulowana przez konkretne zapisy prawne. Warto wiedzieć, jaki jest jej charakter oraz co powinno znaleźć się w jej treści. Dzięki temu można podpisać ją bardziej świadomie.
Czym wyróżnia się umowa o pracę na zastępstwo?
W przeszłości umowa na czas zastępstwa była oddzielnym typem umowy – zmieniło się to 22 lutego 2016 roku, kiedy to znowelizowano Kodeks pracy. Wraz ze zmianami w prawie takie pojęcie oficjalnie przestało funkcjonować jako odrębny twór. Obecnie stanowi jeden z typów terminowego stosunku pracy. Warto pamiętać, że obowiązują przy niej nieco inne regulacje niż w przypadku zwykłego dokumentu podpisywanego na czas określony.
Umowa o zastępstwo zawierana jest w konkretnych sytuacjach. Zgodnie z nazwą, można ją podpisać w celu zastąpienia nieobecnego pracownika. Jego absencja może wynikać m.in. z przedłużającej się choroby, a także z przebywania na urlopie macierzyńskim, wychowawczym lub bezpłatnym.
przeczytaj też: umowa B2B – na czym polega i czy warto ją zawrzeć?
Co ważne, umowa na zastępstwo gwarantuje nieco mniejszą trwałość zatrudnienia. Rozwiązuje się ona bowiem automatycznie w chwili, gdy stały pracownik wraca do pracy. Z drugiej strony nie podlega ona ograniczeniom dotyczącym czasu trwania umów terminowych. W praktyce oznacza to, że odpowiedź na pytanie czy umowa na zastępstwo wlicza się do limitu umów obowiązującego przy typowej umowie na czas określony, jest przecząca. Tym samym pracownik może podpisać z jednym pracodawcą praktycznie dowolną liczbę umów na zastępstwo (w innych przypadkach obowiązuje ograniczenie do 3 takich dokumentów). Ponadto ma prawo być zatrudniony przez tę samą firmę przez ponad 33 miesiące.
Charakter pracy na zastępstwo
Co do zasady praca na zastępstwo powinna obejmować swoim zakresem te sama zadania, które wcześniej wykonywał zastępowany pracownik. Jednocześnie jednak nie musi odbywać się w analogicznym wymiarze godzin. Dodatkowo pracodawca nie jest zobowiązany do wypłacania pracownikowi zatrudnionemu na umowę na zastępstwo tej samej pensji, którą dostawała zastępowana osoba.
Podobnie jak w przypadku innych umów terminowych, ta podpisywana w sytuacji pracy na zastępstwo gwarantuje urlop wypoczynkowy i inne przywileje pracownicze. Istnieje jedna ważna różnica. Chodzi o zagadnienie: ciąża a umowa na zastępstwo. Zgodnie z przepisami ciężarna pracownica nie może liczyć na to, że jej umowa zostanie automatycznie przedłużona do chwili porodu.
Z czego składa się umowa o zastępstwo?
Wyróżnia się określone elementy, z których składa się umowa na zastępstwo. Kodeks pracy wskazuje, że należy zadbać, aby znalazły się w niej:
- informacje na temat stron umowy,
- określenie rodzaju umowy,
- data podpisania dokumentu,
- dane na temat rodzaju i miejsca wykonywania obowiązków zawodowych,
- wymiar czasu pracy,
- wysokość pensji,
- przyczyna podpisania umowy o zastępstwo,
- termin rozpoczęcia wykonywania pracy,
- podpisy obu stron.
przeczytaj też: umowa na czas określony a ciąża – o czym należy wiedzieć?
Należy przy tym zaznaczyć, że umowa na zastępstwo zawsze powinna zostać spisana. Zawieranie jej ustnie uważane jest za błąd.
Wypowiedzenie umowy na zastępstwo – o czym należy pamiętać?
Umowa o pracę na czas zastępstwa rozwiązuje się automatycznie w momencie, w którym zastępowany pracownik zdecyduje się wrócić do firmy. Można jednak oczywiście zakończyć współpracę zanim to nastąpi. Wypowiedzenie umowy o pracę na zastępstwo może być inicjatywą zarówno podwładnego, jak i pracodawcy. Okres wypowiedzenia wynosi wówczas:
- 2 tygodnie przy zatrudnieniu krótszym niż 6 miesięcy,
- 1 miesiąc, jeżeli zatrudnienie trwało przynajmniej 6 miesięcy,
- 3 miesiące przy zatrudnieniu trwającym minimum przez okres 3 lat.
Rozwiązanie umowy na zastępstwo może także nastąpić za porozumieniem stron. W szczególnych sytuacjach możliwe jest też jej wypowiedzenie ze skutkiem natychmiastowym (dzieje się tak wtedy, gdy winę ponosi pracownik lub pracodawca; nie zachowuje się wówczas okresu wypowiedzenia).
