Mniejsza rotacja w firmach, spadek znaczenia wynagrodzenia jako czynnika, który wpływa na decyzje zawodowe Polaków oraz skrócenie czasu poszukiwania nowego zatrudnienia to główne wnioski z 38. edycji raportu „Monitor Rynku Pracy” realizowanego przez Instytut Badawczy Randstad. Analiza pokazała także, że Polacy z niepewnością spoglądają w przyszłość. Blisko połowa zatrudnionych spodziewa się pogorszenia sytuacji gospodarczej w kraju. Większość uważa, że będzie to miało wpływ na sytuację finansową w ich firmie oraz trudności z utrzymaniem obecnej pracy. W 2019 r. 54% Polaków otrzymało spodziewaną podwyżkę na poziomie 5-10% pensji. Co ciekawe, połowa zatrudnionych liczy na wzrost zarobków również z początkiem 2020 r.
umiarkowane nastroje wśród pracowników – 46% spodziewa się recesji
Aż 46% pracowników spodziewa się pogorszenia sytuacji gospodarczej w 2020 r., nieco ponad 1/3 przewiduje, że sytuacja kraju nie zmieni się, a jedynie 17% spodziewa się poprawy. Największymi pesymistami są osoby zamieszkujące zachód kraju (woj. lubuskie, wielkopolskie i kujawsko-pomorskie), gdzie aż 51% pracowników uważa, że nastąpi recesja. Z niepewnością w przyszłość patrzą też mieszkańcy miast powyżej 200 tys. mieszkańców (52%). Optymizm Polaków spada wraz z wiekiem i poziomem wykształcenia. W grupie od 18-29 lat pogorszenie sytuacji gospodarczej prognozuje 36%, podczas gdy w przedziale od 50 do 64 już aż 56% osób. 40% ludzi z wykształceniem podstawowym twierdzi, że w 2020 r. sytuacja gospodarcza kraju pogorszy się. Dla osób z wykształceniem wyższym wskaźnik ten kształtuje się na poziomie 51%.
Największymi optymistami są robotnicy niewykwalifikowani i inżynierowie. 30% z nich uważa, że sytuacja gospodarcza w Polsce poprawi się. W podziale na branże z nadzieją w przyszłość patrzą najczęściej pracownicy hotelarstwa i gastronomii (27%) oraz budownictwa (25%).
Zdaniem zdecydowanej większości pracowników (77%) spodziewających się recesji, sytuacja gospodarcza kraju ma wpływ na funkcjonowanie ich firmy. 3/4 zatrudnionych sądzi też, że będzie coraz trudniej utrzymać pracę w sytuacji spowolnienia, choć jedynie jedna trzecia obawia się, że zostanie zwolniona. Podobny odsetek obawia się, że pracodawca może obniżyć dotychczasowe wynagrodzenie w sytuacji kryzysu. Co istotne, aż dwie trzecie pracowników obawiających się recesji, planuje podjąć dodatkowe działania, aby być bardziej atrakcyjnym na rynku pracy.
spadek poziomu rotacji pracowników pomiędzy firmami pochodną cykliczności rynku pracy
20% Polaków w ciągu ostatnich 6 miesięcy zmieniło pracodawcę. To o 2 p.p. mniej niż w III kw. 2019 r. oraz tyle samo co rok temu. Dane te wskazują na cykliczność zmian na rynku pracy.
Najczęściej pracę zmieniali mieszkańcy miast powyżej 200 tys., od 20 do 50 tys. oraz do 20 tys. mieszkańców (po 22%). Najmniej mobilne w tej kategorii były osoby, które mieszkają na wsiach poza obrębem aglomeracji (13%). Znacznie częściej miejsce zatrudnienia zmieniali też ludzie z najmłodszej grupy wiekowej (18-29 lat). Współczynnik rotacji pomiędzy firmami wyniósł tutaj 35%. Najmniejszy odsetek osób (10%), które zmieniły pracodawcę, odnotowano w grupie od 40 do 49 lat. Obserwujemy też korelację pomiędzy poziomem wykształcenia a zmianą pracodawcy. Częściej decydowały się na to osoby z wykształceniem podstawowym (22%) niż wyższym (18%). W analizowanym okresie zatrudniającego rzadziej zmieniali mężczyźni (18%) niż kobiety (22%).
W podziale na regiony najbardziej mobilni na rynku pracy (25%) byli Polacy na wschodzie kraju (województwa warmińsko-mazurskie, podlaskie, lubelskie i podkarpackie), najmniej natomiast Ci zamieszkujący obszary zachodnie (województwa lubuskie, wielkopolskie i kujawsko-pomorskie) – 15%.
najczęściej miejsce zatrudnienia zmieniali kasjerzy i sprzedawcy, robotnicy niewykwalifikowani oraz inżynierowie
W podziale na stanowiska największą rotację między firmami widać wśród sprzedawców i kasjerów (35%), robotników niewykwalifikowanych (30%) oraz inżynierów (28%). Najrzadziej pracę zmieniały osoby zatrudnione na stanowiskach kierowników średniego (11%) i wyższego szczebla (12%) oraz techników i robotników wykwalifikowanych (13%).
Branżą, w której największa liczba pracowników zmieniła pracodawcę, jest handel hurtowy i detaliczny oraz naprawa pojazdów (29%). Na drugim miejscu pod tym względem uplasowały się usługi (24%). Pierwszą trójkę zamykają transport, gospodarka magazynowa i logistyka, budownictwo oraz hotelarstwo i gastronomia (po 22%). Najmniejszy poziom rotacji w firmach występował natomiast w branży telekomunikacji, technologii informatycznych i IT (10%), a także w administracji publicznej (12%) i przemyśle (14%).
3 kwartał z rzędu odsetek pracowników zmieniających stanowisko w obrębie jednej firmy wyniósł 20%
Taki sam odsetek pracowników (20%), jak w II i III kw. 2019 r., zmienił stanowisko w ramach pracy w obecnej firmie. Największa rotacja u obecnego pracodawcy (23%) dotyczy zatrudnionych w miastach powyżej 200 tys. oraz od 20 do 50 tys. mieszkańców. Częściej pozycję wewnątrz organizacji zmieniały też osoby od 18 do 29 lat (30%). Jeśli chodzi o poziom wykształcenia, to stanowisko zmieniło najwięcej osób z wykształceniem średnim (21%). W podziale na regiony największe zmiany w tej kategorii zaobserwowano na wschodzie Polski (26%), najmniejsze zaś w centrum kraju (województwa mazowieckie, łódzkie i świętokrzyskie), gdzie poziom zmiany stanowisk wewnątrz organizacji sięgnął 16%.
Największa rotacja na stanowiskach wystąpiła wśród obecnych mistrzów i brygadzistów – aż 46% osób wykonujących ten zawód zmieniło pozycję w ramach obecnej firmy. Najmniejsza zmiana zaszła natomiast wśród kierowców (6%). W podziale na branże najwięcej osób zmieniło stanowisko w przemyśle (26%), a najmniej w edukacji (11%).
polscy pracownicy coraz rzadziej kierują się chęcią zdobycia wyższego wynagrodzenia przy podejmowaniu decyzji zawodowych
W IV kw. 2019 r. chęć rozwoju zawodowego pozostała kluczowym powodem zmiany pracy dla 46% Polaków. Obserwujemy jednak spadek znaczenia tego czynnika z 53% w III kw. ubiegłego roku. Coraz mniej osób wskazuje także na możliwość otrzymania wyższego wynagrodzenia – 43%, tj. spadek o 5 p.p. względem III kw. 2019 r. Zmniejszyła się także liczba osób, dla których niezadowolenie z obecnego pracodawcy jest motywacją do podejmowania decyzji zawodowych. Taki powód podało 27% badanych, czyli mniej o 5 p.p. niż w III kw. ubiegłego roku. Na znaczeniu zyskała natomiast korzystniejsza forma zatrudnienia u obecnego pracodawcy. Aspekt ten wskazało 36% ankietowanych.