W dalszej części stanowiska EROD stwierdza, że przy gromadzeniu danych bardzo istotne jest zastosowanie zasady proporcjonalności i minimalizacji. To oznacza, że pracodawca powinien wymagać informacji dotyczących zdrowia jedynie w zakresie, w jakim zezwala na to prawo krajowe. Pracodawcy powinni informować pracowników o przypadkach COVID-19 i podejmować środki ochronne, ale nie powinni przekazywać więcej informacji niż jest to konieczne. W przypadkach, w których konieczne jest ujawnienie nazwiska pracownika, który zarażony jest wirusem (np. w kontekście profilaktyki), a prawo krajowe na to zezwala, pracownicy, których sprawa dotyczy, powinni zostać poinformowani z wyprzedzeniem, a ich godność i uczciwość powinny być chronione.
co na to prezes urzędu ochrony danych osobowych?
Pracodawcy długo czekali na stanowisko PUODO w tej sprawie, ale to opublikowane 5 maja 2020 roku nie pomogło w rozwiązaniu kwestii pomiarów temperatury.
Na wstępie Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych stwierdza, że przepisy o ochronie danych osobowych nie sprzeciwiają się przetwarzaniu danych pracowników i gości w zakresie np. mierzenia temperatury czy wdrażania kwestionariusza z objawami chorobowymi. RODO w art. 9 ust. 2 lit. i) wskazuje, że szczególne kategorie danych (dotyczące zdrowia) można przetwarzać, gdy jest to niezbędne ze względów związanych z interesem publicznym w dziedzinie zdrowia publicznego, takich jak ochrona przed poważnymi transgranicznymi zagrożeniami zdrowotnymi, jeżeli wynika to z przepisów prawa. Jest to powtórzenie stanowiska EROD. Przepis ten koresponduje z regulacjami krajowymi z dziedziny walki z pandemią COVID-19. PUODO zaznacza, że zgodnie z art. 17 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. Główny Inspektor Sanitarny posiada uprawnienia, aby oddziaływać na inne podmioty oraz na zmiany w obowiązujących przepisach, a także wskazywać na przyjmowanie właściwych rozwiązań.
co to oznacza dla pracodawców?
W przypadkach, gdy inspektor sanitarny uzna, że niezbędne jest przyjęcie rozwiązania w postaci mierzenia temperatury pracownikom i tzw. gościom wchodzącym na teren zakładu pracy czy też pozyskiwania od pracowników oświadczeń dotyczących ich stanu zdrowia, może nałożyć na zakład pracy obowiązek w postaci decyzji o dokonywaniu pomiaru temperatury czy też zbieraniu oświadczeń pracowników dotyczących ich stanu zdrowia.
czy zgoda pracownika może być podstawą przetwarzania danych o temperaturze?
Z opinii PUODO jasno wynika, że nie. Według PUODO wynika to wprost z ogólnego rozporządzenia o ochronie danych, które wskazuje, że zgoda nie powinna stanowić ważnej podstawy prawnej przetwarzania danych osobowych w szczególnej sytuacji, w której istnieje wyraźny brak równowagi między osobą, której dane dotyczą, a administratorem. Pracodawca nie może także nakazać pracownikom i tzw. gościom wchodzącym na teren zakładu pracy dokonywania pomiaru temperatury. W każdym przypadku musi wykazać podstawę prawną, która dawałaby takie uprawnienie. A nie ma w polskim prawie przepisu stwierdzającego wprost, że pracodawca ma prawo prowadzić pomiary temperatury osób wchodzących na teren zakładu i rejestrować ich wyniki.
Na koniec PUODO stwierdza, że przepisy o ochronie danych osobowych nie przeciwstawiają się podejmowanym działaniom związanym z przeciwdziałaniem COVID-19. Podkreśla natomiast, że podejmowane rozwiązania przez przedsiębiorców, pracodawców i inne podmioty będą legalne, jedynie w sytuacji, jeżeli administrator będzie realizował je na podstawie przepisów prawa – zgodnie z zasadą legalności określoną w art. 5 ust. 1 RODO, a w przedmiotowej sprawie podstaw prawnych należy niewątpliwie doszukiwać się w rozwiązaniach wyznaczanych przez Głównego Inspektora Sanitarnego.
co na to główny inspektor sanitarny?
Niestety, na stronie GIS na próżno szukać porad, wskazówek czy wytycznych w tym zakresie. W maju na jeden dzień pojawiły się takie wytyczne, ale szybko zniknęły ze strony GIS. Dodatkowo wydaje się, że interpretacje czy wytyczne GIS mógłby wydawać jedynie do obowiązujących regulacji prawnych, a takowych brak. Jednak warto śledzić stronę GIS, szczególnie w zakładce “Aktualności”, w której być może już niedługo znajdą się odpowiednie wytyczne.
mierzyć czy nie mierzyć? polemika.
Stanowiska prawników zajmujących się ochroną danych są w tej kwestii bardzo różne: od interpretacji w kierunku braku możliwości prowadzenia pomiarów temperatury przed wejściem do zakładu pracy do odnajdywania uzasadnienia takich działań pracodawcy w przepisach kp i RODO. Jedna kwestia jest bezsporna: każdy pracodawca może zwrócić się do inspekcji sanitarnej o wydanie decyzji w sprawie indywidualnej.
Zdaniem Liliany Strupp, radcy prawnego i dyrektor działu prawnego Randstad Polska, wiele spośród powyższych argumentów wskazuje na to, że że pracodawcy, realizując swoje obowiązki wynikające z kodeksu pracy, nie muszą oczekiwać na szczegółowe wytyczne i zalecenia GIS i mogą podjąć się pomiaru temperatury osób wchodzących na teren zakładu pracy.