Orzeczenie o niepełnosprawności – jak je uzyskać?

Orzeczenie o niepełnosprawności to formalny dokument, na podstawie którego zostaje się oficjalnie uznanym za osobę niepełnosprawną. O jego wydanie można ubiegać się w dowolnym momencie. Warto przy tym pamiętać, że orzeczenie o niepełnosprawności dziecka zazwyczaj nie zawiera określenia stopnia tej niepełnosprawności. Takie rozwiązanie stosowane jest jedynie w przypadku osób powyżej 16. roku życia.

Na jakie choroby można dostać orzeczenie o niepełnosprawności?

Nie każde naruszenie sprawności organizmu musi być powodem do wydania orzeczenia o niepełnosprawności. Tego typu dokument mogą uzyskać ludzie, których ograniczenia sprawiają, że są niezdolni do pracy zarobkowej lub wymagają stanowiska dostosowanego do ich potrzeb, wymagają opieki lub pomocy ze strony innych osób, a także mają problemy z wykonywaniem codziennych czynności i potrzebują urządzeń, które umożliwią im prawidłowe funkcjonowanie.

Nie istnieje zamknięta lista chorób, z powodu których wydaje się orzeczenie o niepełnosprawności. Podstawą do uzyskania tego dokumentu mogą być jednak przypadłości z takich grup schorzeń jak m.in.:

• upośledzenia umysłowe (o minimum umiarkowanym stopniu);
• niektóre choroby psychiczne, np. zaburzenia psychotyczne, zespoły otępienne, trwałe zaburzenia lękowe o dużym nasileniu;
• zaburzenia mowy i głosu, utrudniające komunikację,
• zaawansowane choroby słuchu;
• wybrane choroby narządu wzroku, układu pokarmowego i moczowo-płciowego;
• dysfunkcje narządu ruchu;
• epilepsja,
• choroby układu krążenia i oddechowego (o ile wiążą się z powikłaniami);
• niektóre choroby i zaburzenia neurologiczne.

przeczytaj też: Renta inwalidzka – kto może ją otrzymać?

Należy przy tym pamiętać, że orzekanie o stopniu niepełnosprawności ma na celu nie tylko ocenę stanu zdrowia danej osoby. Istotne jest również uwzględnienie różnych aspektów funkcjonowania człowieka – nie tylko fizycznych i psychicznych, lecz także związanych z życiem w społeczeństwie.

Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności – jakie są rodzaje?

Orzeczenie o niepełnosprawności dla dziecka w wieku do lat 16 nie wyznacza stopnia ograniczenia. W przypadku osób, które przekroczyły tę granicę wiekową, wyróżnia się:

• lekką niepełnosprawność,
• umiarkowaną niepełnosprawność,
• znaczną niepełnosprawność.

Od tego, jak zostanie zakwalifikowana dysfunkcja, zależą m.in. przyznawane z jej tytułu ulgi i świadczenia.

Do kogo należy orzekanie o niepełnosprawności?

Orzecznictwo o niepełnosprawności leży w gestii odpowiednich instytucji. Pierwszą instancją są powiatowe lub miejskie zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności. Drugą natomiast – wojewódzkie zespoły ds. orzekania niepełnosprawności. Ostatnie odwołanie od decyzji organów można skierować do jednego z rejonowych sądów pracy i ubezpieczeń społecznych.

Jak uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności?

Aby otrzymać orzeczenie o niepełnosprawności, należy dopełnić odpowiednich formalności. Konieczne jest przygotowanie potrzebnych dokumentów, wśród których znajdują się:

• wniosek o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności;
• zaświadczenie o stanie zdrowia wypełnione przez lekarza (należy pamiętać, że jest ono ważne przez maksymalnie 30 dni od chwili wystawienia);
• kopie dokumentów, które stanowią potwierdzenie stanu zdrowia (należy do nich dokumentacja medyczna i inne dokumenty, m.in. opinie od specjalistów).

przeczytaj też: jak przygotować wniosek o podwyżkę? sprawdzone porady

Zarówno wzór wniosku, jak i zaświadczenia do wypełnienia przez lekarza są dostępne w siedzibie zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności lub na jego stronie internetowej. Wszystkie dokumenty należy złożyć w placówce.

Aby otrzymać orzeczenie o niepełnosprawności, trzeba udać się na specjalną komisję. Pismo wyznaczające jej termin otrzymuje się maksymalnie po miesiącu (lub dwóch miesiącach w przypadku skomplikowanego przypadku) od chwili złożenia kompletnego wniosku. Podczas posiedzenia specjaliści wnikliwie zapoznają się z całą dokumentacją. Decyzja o przyznaniu orzeczenia o niepełnosprawności powinna zostać dostarczona w ciągu 14 dni od daty odbycia się komisji.