Osobą, która dokonuje oceny pracownika, jest zwykle bezpośredni przełożony. W niektórych firmach dokonuje się tak zwanej oceny 360 stopni, która polega na ocenie pracy każdego pracownika przez cały zespół, czyli kolegów z biura, kierownika, a także przez klientów lub kontrahentów. W innych firmach funkcjonuje arkusz oceny pracownika, który traktowany jest jako informacja zwrotna dotycząca sukcesów i porażek każdego podwładnego.
Na czym polega system ocen pracowniczych?
Ocena pracownika polega na sprawdzeniu, czy dana osoba sprostała wymaganiom w pracy i czy dobrze wykonywała swoje obowiązki. Zwykle w firmie funkcjonuje zbiór kryteriów oceny pracownika, w skład którego mogą wchodzić następujące elementy:
- wiedza specjalistyczna,
- znajomość przepisów obowiązujących w firmie,
- samodzielność,
- efekty pracy,
- sposób komunikacji z klientami i współpracownikami,
- inicjatywa,
- przestrzeganie etyki zawodowej,
- organizacja pracy własnej,
- zarządzanie czasem swojej pracy.
Pozytywna ocena pracownika może mieć wpływ na podwyżkę, awans lub zmianę stanowiska, natomiast negatywna ewaluacja może być przyczyną zwolnienia.
Czym jest ocena roczna pracownika?
W wielu firmach dokonuje się oceny pracownika każdego roku. Przez 12 miesięcy przełożony zbiera informacje na temat pracy danej osoby i przygląda się jej, a na koniec tworzy opisową ocenę pracownika. Przełożony zwraca także uwagę na zmiany, które zaszły w sposobie pracy danej osoby. Przykładowa ocena pracownika może zawierać informacje o rozwoju danej osoby, zwiększeniu umiejętności językowych, poprawie sposobu obsługi klienta itp.
Czym jest ocena okresowa pracownika?
Niektóre firmy upraszczają system ocen i decydują się na przekazywanie informacji zwrotnej każdemu pracownikowi co jakiś czas. Dlatego też w wielu korporacjach managerowie spotykają się co dwa tygodnie, co miesiąc lub co kwartał i dokonują oceny okresowej pracownika z własnej perspektywy oraz na podstawie rozmów z innymi osobami z zespołu. Jednocześnie przełożeni z chęcią wysłuchują tego, co sam podwładny ma do powiedzenia na temat swojej pracy i wykonywania obowiązków zawodowych. Oceny pracownicze są traktowane jako element rozwoju całego zespołu i firmy.
Ocena pracownika: przykład
Niektóre firmy posiadają wzór, który służy przełożonym do oceny pracownika. W innych miejscach pracy podstawą ewaluacji jest ocena pracownika w formie ogólnego opisu. Najczęściej jednak przełożeni podają następujące informacje:
- stanowisko zajmowane przez pracownika,
- historia zatrudnienia w firmie,
- opis realizowanych zadań (na przykład: „Pan Jan Kowalski odpowiada za przygotowywanie dokumentów pracowniczych, tj. umów o pracę, świadectw pracy”),
- poziom wiedzy i umiejętności (na przykład: „Pan Jan Kowalski prezentuje bardzo wysoki poziom wiedzy z prawa pracy, a także posługuje się językiem angielskim w stopniu zaawansowanym”),
- charakterystykę cech osobowościowych (na przykład: „Pan Kowalski jest osobą odpowiedzialną, skoncentrowaną na własnej pracy i sumienną”),
- plan rozwoju i podnoszenia kwalifikacji, tworzony w porozumieniu z pracownikiem.
Wiele przykładów oceny okresowej pracownika można znaleźć w książkach specjalistycznych dotyczących zarządzania zasobami ludzkimi. W dużej mierze sposób dokonywanej oceny zależy od jednak konkretnej firmy i od kryteriów stosowanych w danym przedsiębiorstwie.