Rodzinny kapitał opiekuńczy to jedno z najnowszych rozwiązań wprowadzonych w ramach Polskiego Ładu. Jest to program, który ma wesprzeć młodych rodziców – niezależnie od świadczenia 500 plus – którym rodzi się drugie i kolejne dziecko. Ma on taką samą wysokość dla wszystkich, a kryterium dochodowe nie ma tutaj znaczenia. Sprawdź, ile wynosi to świadczenie i co powinno znaleźć się we wniosku.
Czym jest rodzinny kapitał opiekuńczy?
Rodzinny kapitał opiekuńczy (RKO) to świadczenie pieniężne ustanowione w ramach programu finansowego wspierającego rodziców, którym rodzi się drugie lub kolejne dziecko. Jego podstawa prawna to Ustawa o rodzinnym kapitale opiekuńczym, która weszła w życie 1 stycznia 2022 r. Pieniądze są – podobnie jak renta rodzinna – wypłacane przez ZUS i nie podlegają opodatkowaniu, w przeciwieństwie np. do dochodów.
Sprawdź również, czym jest świadczenie rodzicielskie i na jakich zasadach można je otrzymać!
Kto może ubiegać się o rodzinny kapitał opiekuńczy?
O przyznanie rodzinnego kapitału opiekuńczego może ubiegać się matka lub ojciec, którym urodziło się drugie lub kolejne dziecko w rodzinie. W przeciwieństwie do świadczenia 500 plus pieniądze nie są wypłacane zaraz po urodzeniu, ale dopiero po ukończeniu 12. miesiąca życia dziecka, i wpływają na konto rodzica maksymalnie do momentu ukończenia przez nie 35. miesiąca życia. Również rodzice samotnie wychowujący, żyjący w separacji lub rozwiedzeni mogą starać się o przyznanie środków w ramach rodzinnego kapitału opiekuńczego. Jeśli sąd ustalił naprzemienną opiekę, każdy z rodziców dostaje połowę ustalonej kwoty, a gdy dziecko pozostaje pod opieką jednego z rodziców, pełną kwotę świadczenia otrzyma rodzic, który faktycznie pełni swoje obowiązki.
O przyznanie świadczenia mogą starać się również rodzice adopcyjni, czyli osoby, które przyjęły dziecko pod opiekę i wystąpiły do sądu opiekuńczego o jego przysposobienie. Z kolei decyzja odmowna zostanie wydana m.in. rodzicom, którzy zostali pozbawieni praw rodzicielskich lub których dzieci znalazły się w pieczy zastępczej.
Ile wynosi rodzinny kapitał opiekuńczy? W jakiej formie jest wypłacany?
Rodzinny kapitał opiekuńczy wynosi 12 tys. zł na każde drugie i kolejne dziecko w rodzinie. W praktyce oznacza to, że możesz otrzymywać kwotę w wysokości 500 zł przez okres 24 miesięcy lub 1000 zł przez 12 miesięcy. Wypełniając wniosek o przyznanie RKO, musisz wskazać, jaką formę wypłaty preferujesz.
Na wysokość świadczenia nie mają wpływu takie czynniki jak kryterium dochodowe czy orzeczenie o niepełnosprawności.
Przeczytaj również, czym jest fundusz socjalny w pracy i co warto o nim wiedzieć.
Rodzinny kapitał opiekuńczy – co powinno znaleźć się we wniosku? Gdzie należy go złożyć?
Podobnie jak w przypadku innych świadczeń – np. specjalnego zasiłku opiekuńczego – trzeba spełnić wiele wymagań. Jednym z nich jest prawidłowo wypełniony wniosek, na którym powinny znajdować się następujące informacje:
- dane wnioskodawcy;
- dane małżonka wnioskodawcy lub drugiego rodzica dziecka, w przypadku gdy rodzice wspólnie wychowują dziecko;
- dane dziecka, na które mają zostać przyznane pieniądze;
- dane pierwszego dziecka w rodzinie;
- numer rachunku, na który zostaną wpłacone środki;
- wybór systemu wypłaty – 500 zł przez 24 miesiące lub 1000 zł przez 12 miesięcy.
Wniosek możesz złożyć tylko elektronicznie za pośrednictwem portalu Emp@tia Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, Platformy Usług Elektronicznych ZUS lub bankowości elektronicznej. Należy zrobić to między 9. a 13. miesiącem życia dziecka.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Czy można ubiegać się o rodzinny kapitał opiekuńczy na pierwsze dziecko?
Nie. Rodzinny kapitał opiekuńczy przysługuje wyłącznie na drugie i kolejne dziecko w rodzinie.
Czy samotny rodzic może starać się o rodzinny kapitał opiekuńczy?
Oczywiście, samotny rodzic może otrzymać pieniądze w ramach rodzinnego kapitału opiekuńczego.
Czy przy ustalaniu prawa do rodzinnego kapitału opiekuńczego bierze się pod uwagę kryterium dochodowe?
Nie. Kryterium dochodowe nie ma żadnego wpływu na to, czy pieniądze w ramach RKO zostaną przyznane.
Czy rodzinny kapitał opiekuńczy jest tym samym co 500 plus?
Rodzinny kapitał opiekuńczy to świadczenie odrębne od 500 plus. W czasie wypłacania pieniędzy w ramach RKO 500 plus jest wypłacane w normalnym trybie.
